Strefy zdrowienia

Strefy zdrowienia to narzędzie pomagające w pracy nad wolnością od niechcianych zachowań seksualnych. Podzielone są na trzy obszary: strefę zdrowienia, strefę zagrożenia i strefę nawrotu. Pomagają one zrozumieć, na jakim etapie aktualnie się znajdujesz, lepiej rozpoznać swoje wyzwalacze, budować dobre nawyki i stawiać zdrowe granice.

Strefa nawrotu

To moment, w którym już uległeś – wróciłeś do zachowania, którego wcześniej zobowiązałeś się unikać. Może to być oglądanie pornografii, masturbacja, zdrada, płacenie za seks – wszystko, co stanowi jądro uzależnienia. Dobrze jest z czasem rozszerzyć tę strefę o te zachowania ze strefy zagrożenia, które dla Ciebie są bezpośrednim „przedsionkiem” nawrotu.

Strefa zagrożenia

To przestrzeń, w której świadomie wchodzisz w sytuacje potencjalnie niebezpieczne. Może to być scrollowanie Instagrama w poszukiwaniu półnagich profili, oglądanie się za kobietami na ulicy, samotne przebywanie w domu bez wcześniejszego uprzedzenia partnera w odpowiedzialności, czy oglądanie serialu z erotycznymi scenami „dla fabuły”. Sam najlepiej wiesz, co Cię kusi i co wcześniej prowadziło Cię do upadku. Dlatego ważne jest, by sporządzić własną, szczerą listę takich zachowań.

Warto pamiętać, że nie każde zachowanie z tej strefy jest z definicji grzechem lub złe samo w sobie. Problemem jest to, do czego prowadzi i w jakim kontekście się pojawia. Dla jednej osoby basen może być miejscem relaksu, dla innej – wyzwalaczem. Kluczem jest znajomość siebie.

Strefa zdrowienia

To Twoja przestrzeń zwycięstwa i budowania nowego życia. Znajdujesz się w niej, gdy:

• wykonujesz ustalone działania, które wspierają Twój rozwój,
• jesteś szczery wobec siebie i innych,
• pielęgnujesz relację z Bogiem,
• dbasz o sen, aktywność fizyczną i zdrowe relacje,
• regularnie raportujesz swój stan partnerowi w odpowiedzialności lub grupie,
• unikasz wyzwalaczy.

Ważne, by tę strefę regularnie rozwijać. Dopisuj kolejne działania, które pomagają Ci wzrastać. To nie tylko przeciwdziałanie uzależnieniu – to sposób na lepsze życie.

Sporządź własną mapę trzech stref

Możesz przeprowadzić takie ćwiczenie na sobie. Wypisz konkretne zachowania w trzech kategoriach:

• Strefa nawrotu (co jest dla mnie upadkiem?)
• Strefa zagrożenia (co mnie do tego prowadzi?)
• Strefa zdrowienia (co mnie chroni i rozwija?)

Możesz narysować trzy koncentryczne okręgi – w środku wpisz strefę nawrotu, dalej strefę zagrożenia, a na zewnątrz strefę zdrowienia.

Granice i konsekwencje

Samo rozpoznanie stref to za mało. Potrzebujesz granic – konkretnych zasad, które chronią Cię przed zejściem w stronę zagrożenia lub nawrotu. I potrzebujesz konsekwencji – zaplanowanych z góry działań, które podejmujesz, gdy przekroczysz granicę. Dzięki temu Twój mózg zacznie kojarzyć ryzykowne zachowania z czymś nieprzyjemnym i mniej atrakcyjnym.

To podejście nazywa się negatywnym warunkowaniem. Nie dla każdego będzie skuteczne, ale warto przetestować, czy ten mechanizm działa w Twoim przypadku. U niektórych zadziała mocno już na poziomie samej świadomości, że coś będzie trzeba zrobić, jeśli przekroczy się ustaloną granicę. U innych zadziała dopiero konsekwencja faktycznie odczuwalna. Najważniejsze – nie chodzi o karanie siebie, tylko o uczenie swojego mózgu, że to, co robił do tej pory automatycznie, ma swój koszt.

Przykłady:

• Zachowanie: scrollowanie Instagrama przed snem
  Granica: telefon zostaje poza sypialnią
  Konsekwencja: blokada jakiejś aplikacji na 2 tygodnie

• Zachowanie: samotne przebywanie w domu bez informowania partnera w odpowiedzialności
Granica: wiadomość lub telefon w ciągu 30 minut
Konsekwencja: przez 2 dni piję tylko wodę

Warto przygotować własną tabelę, która pomoże Ci wyznaczyć granice i konsekwencje. Jeśli zauważysz, że coś działa, trzymaj się tego. Jeśli nie – szukaj dalej. Eksperymentuj i buduj nowe, zdrowsze ścieżki.